Eenzinsalinea's

De eenzinsalinea’s zijn onder ons (en ze hebben maar heel soms nut)

AB: Nu je toch je witte pak aanhebt, mag ik je vast wel een taalvraag stellen.

ET: Normaal draag ik er als taalgoeroe ook een cape bij, maar voor nu mag het ook wel even zo.

AB: Alinea’s van één zin, vind jij dat dat kan?

ET: Nee! Ja! Meer nee dan ja, dat is mijn antwoord.

AB: ‘Meer nee dan ja’? Ik had er toch meer van verwacht. Misschien moet je toch de cape er even bij aandoen.

(zwiepgeluid)

ET: Meer nee dan ja! Want de taalmens die is grootgebracht met de oude heer Renkema, heeft het met de Schrijfwijzerpaplepel ingegoten gekregen: de alinea is de bouwsteen van de tekst. Een alinea heeft ruimte nodig om zich te ontwikkelen tot een samenhangende gedachte, een afgeronde stap. Een goede alinea is een mooie, bruingebakken baksteen, hij heeft body, hij heeft substantie, hij ...

AB: Ho! Stop! Die functie kan een alinea toch ook hebben in een tekst? Zo van: ho-stop-verrek-en-dan-weer-verder?

ET: Vooruit, soms mag het. De eenzinsalinea als onderbreking van het ritme. Maar heb je weleens een e-mail gekregen van een hippe verzekeraar? Alleen maar losse zinnen. Beste meneer. Enter. Zinnetje. Enter. Zinnetje. Enter. Zinnetje. Groet.

AB: Bloggers en andere schrijfhipsters doen het ook: zin, witregel, zin, witregel.

ET: Dat is geen ritme, dat zijn losse noten. Alsof. Ik. Na. Elk. Woord. Een. Punt. Zou. Zetten. Waar blijft dan de samenhang? Dat vraag ik u, mevrouw Boerrigter.

AB: Toegegeven: die is dan weg. Wat overblijft, is nadruk. Heel. Veel. Nadruk. Zinnen die bij elkaar horen clusteren tot samenhangende alinea’s: dat dient de mensch. De leezer. En toch vind ik niet dat alinea’s van één woord verboden moeten worden.

ET: Ik pleit voor de Songfestivalaanpak. Daar verschijnt voor elk optreden met stroboscoopeffecten een waarschuwing. Dat kan ook best boven een tekst vol versplinteringseffecten. De volgende tekst bevat bovenmatig veel losse zinnen en witregels. Kan duizeligheid en desoriëntatie veroorzaken.

AB: En dan: Veel. Lees. Plezier.

ET: In losse lettergrepen? Breng de schrijfhipsters maar niet op ideeën.