Hoe ziet de Nederlandse taal eruit in de 23ste eeuw? Hoe is taal eigenlijk ontstaan? En hoe maken we het Nederlands inclusief? Deze en andere vragen stonden centraal tijdens De Grote Taalshow op 12 maart, niet toevallig ook de start van de Boekenweek (thema: ‘je moerstaal’).
De Grote Taalshow was een initiatief van Studium Generale in Utrecht. In een stampvolle Hertz-zaal van Tivoli vermaakten taalwetenschappers en schrijvers het publiek met presentaties over taalverandering, politieke taal en dierentaal. En ook wel eens verfrissend: het ging de hele avond níet over AI en de invloed daarvan op taal.
Wordt onze taal alleen maar complexer?
De avond leverde soms verrassende inzichten op. Bijvoorbeeld die van Sterre Leufkens. Hoe onze taal er in de toekomst uitziet, hangt er volgens haar onderzoek vanaf of we deze vooral doorgeven via onze kinderen, of vooral via nieuwe Nederlanders. In het eerste geval zal onze taal naar verwachting omslachtiger worden, in het tweede geval wordt onze taal juist een stuk eenvoudiger en ontdaan van ingewikkeldheden; zoals het gebruik van de én het.
Experiment: taal zonder woorden
Een ander inzicht bracht een experiment van Marijke Schouwstra waarbij de bezoekers zonder geluid een plaatje moesten uitbeelden voor de persoon naast zich die het plaatje niet had gezien. In deze situatie kiezen de meeste mensen voor een vaste volgorde van uitbeelden van de verschillende onderdelen van het plaatje, volgens een vaste taalstructuur.
Taalvernieuwing
Ook inclusieve taal en taalvernieuwing kwamen aan bod. Welke woorden kiezen we om te verwijzen naar non-binaire personen, volgens welk patroon? En hoe ontstaan nieuwe woorden? Spoiler: we gebruiken woorden die we al kennen en die grammaticaal het best lijken te passen, zoals die en hen en varianten daarvan. Nieuwe woorden ontstaan vaak door bestaande samen te voegen; denk aan vliegschaamte. Of het zijn afko’s.
Natuurlijk mocht een taalquiz niet ontbreken, en zat er de hele avond een schrijver op het podium die zorgde voor een briljante wrap-up. Als taalliefhebbers die we zijn hebben we genoten van een avond ontspannen taalplezier, en kunnen we niet wachten om die taal van de toekomst in actie te zien!
Heb je een taalvraag?
Neem contact met ons op via trainingen@taalcentrum-vu.nl of bel naar 020 - 244 3400. Onze professionele taalexperts staan voor je klaar.
(2024).png){kind=small}
.png)
