Als er één tekstsoort is waarbij je een kritische lezer hebt, dan is het wel de sollicitatiebrief. De beoordelaar moet kritisch selecteren – en schuift dus elke kandidaat bij de minste aanleiding door naar het stapeltje ‘afwijzen’. Hoe voorkom je dat ook jouw brief of mail hierin terechtkomt? Vijf valkuilen om te vermijden én vijf tips voor goede sollicitatiebrieven.
1. De saaie piet
Er zijn sollicitatiecommissies die clichébingo spelen: bij het doornemen van de stapel turven ze welke kandidaat de meeste open deuren intrapt. Deze bijvoorbeeld: ‘Naar aanleiding van uw vacature d.d. 12 maart jl. in Trouw solliciteer ik hierbij naar de functie van …’ Of: ‘Uw advertentie in het AD van 28 mei is voor mij aanleiding te solliciteren als …’ Wanneer zo’n brief dan ook nog besluit met ‘In afwachting van uw reactie verblijf ik’, dan is de indruk van een dertien-in-een-dozijnbrief definitief. Bingo voor de commissie, minpunten voor de kandidaat.
2 De negatieveling
‘Al geruime tijd ben ik op zoek naar werk in een andere branche. Weliswaar heb ik geen ervaring in uw sector, maar …’ Jammer, deze kandidaat ligt al in de prullenbak voor hij goed en wel op stoom is gekomen. De beoordelaar leest alleen minpunten. Al geruime tijd ben ik op zoek: ‘ik zoek al lang vergeefs naar een baan’. Ik zoek werk in een andere branche: ‘ik ben niet succesvol in mijn huidige werkkring’. Weliswaar heb ik geen ervaring: ‘ik voldoe niet aan de functie-eisen’.
3 De bluffer
‘Ik ben ondernemend, flexibel, enthousiast, stressbestendig en resultaatgericht. Voor alles ben ik een teamwerker en een people-person. Dat maakt mij de geknipte kandidaat voor de functie van sales representative.’ Wie is hier heel goed? Ik. En wie zegt dat? Ik. Niet de meest objectieve character witness. Het is prima als je vertrouwen uitstraalt, maar het is interessanter als je jouw goede eigenschappen laat blijken uit wat je gedaan hebt: werkervaring en voorbeelden van jouw aanpak.
4 De sloddervos
Een ‘curicculum vitea’ bijvoegen is dé manier om de sollicitatiecommissie te helpen snel de knoop door te hakken: die ligt eruit! Niet alleen taalfouten, ook andere slordigheden kunnen de indruk wekken dat de kandidaat minder nauwgezet en accuraat is dan hij zelf beweert. Denk aan de schrijver die in zijn mail aan de firma Baars vertelt dat het werkterrein van de firma Snoek hem zo aanspreekt – omdat hij vergeten is de firmanaam te veranderen in het kopietje van zijn sollicitatie bij de concurrent.
5 De kletsmajoor
‘Gezien het feit dat ik mijn opleiding binnenkort afrond, ben ik op zoek naar een functie die een goede aansluiting biedt op de opleiding Informatica. Tijdens deze opleiding heb ik op de locatie IJsselstein van uw bedrijf al eens een stage vervuld op de afdeling IT. Ik kom namelijk oorspronkelijk uit IJsselstein. Deze eerste kennismaking was een positieve ervaring, hetgeen mij heeft doen besluiten om mij nu tot u te wenden naar aanleiding van uw vacature voor een IT-beheerder.’ Deze kandidaat neemt uitgebreid, heel uitgebreid, de tijd om de lezer te overtuigen van zijn geschiktheid en zijn motivatie. Die lezer ondertussen is waarschijnlijk al lang vóór IJsselstein afgehaakt.
En zo moet het wél
Natuurlijk ben je geen saaie piet, negatieveling, bluffer, sloddervos of kletsmajoor. Je houdt in elke zin van jouw sollicitatiebrief of mail rekening met wat jouw lezer belangrijk vindt. Let hierop:
- Vermijd standaardzinnen. De lezer zoekt een onderscheidende kandidaat. Kies een enthousiaste toon: niet te saai, niet te populair.
- Pas op voor negatieve formuleringen. De lezer wil weten dat je zin hebt in de functie en dat je de baan aankunt. Kies een positieve motivatie, benadruk wat je wél kunt, accentueer sterke punten.
- ‘Show, don’t tell’. De lezer zoekt feiten en argumenten. Zeg niet dat je goed bent, maar laat het zien: voer voorbeelden aan waaruit jouw kwaliteiten spreken.
- Check uw tekst. De lezer stoort zich aan slordigheden. Verstuur de brief of mail niet te snel, neem de tijd om fouten en slordigheidjes eruit te halen.
- Hou het kort en ter zake. De lezer wil snel door naar jouw cv. Voorgeschiedenis, achtergronden, bijzaken: schrap ze.